Współczesna szkoła urzeczywistniając nowoczesne koncepcje wychowania musi uwzględniać zmieniające się potrzeby i możliwości wychowanków, sprzyjać procesom optymalizacji osiągnięć szkolnych i przygotować do życia w zmieniającej się rzeczywistości.
Proces kształcenia oparty na aktywności i samodzielności, wiązaniu poznania z działaniem i respektowaniu indywidualnego profilu inteligencji, to istota nowoczesnej szkoły. Warunkiem zdobywania doświadczeń i przekształcania ich w kompetencje jest aktywność własna ucznia. Na etapie nauczania początkowego każdy uczeń potrzebuje wsparcia dla efektywnej realizacji własnego potencjału.
Istotą projektu jest wielokierunkowe i wieloaspektowe wspieranie rozwoju uczniów nakierowane na rozwój kompetencji kluczowych, poprzez praktyczne działania dzieci pod kierunkiem nauczyciela.
Wykorzystanie w praktyce teorii H. Gardnera zapewni uczniom doświadczenia edukacyjne i społeczne na miarę ich zainteresowań, uzdolnień, możliwości i potrzeb. Umożliwi działania we wszystkich dziedzinach aktywności, a szczególnie:
- językowej (język ojczysty i obcy),
- matematyczno - przyrodniczej,
- artystycznej i ruchowej,
- komunikacyjno - informacyjnej,
- społecznej (intra i interpersonalnej).
Okres pierwszego etapu kształcenia jest okresem szczególnym, gdyż pierwsze lata doświadczeń szkolnych decydują o przyszłych losach dziecka, wyznaczają jego stosunek do nauki, dostarczają elementarnej wiedzy o świecie, kształtują poglądy, rozwijają zainteresowania.
Howard Gardner - amerykański psycholog, neurolog, profesor Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Bostońskiego, doktor honoris causa ponad 20 szkół wyższych i uniwersytetów jest twórcą teorii inteligencji wielorakich.
Proponuje on inne, nietradycyjne spojrzenie na możliwości rozwojowe człowieka, jego szanse edukacyjne oraz inną niż tradycyjna wizję szkoły. H. Gardner podważa tezę o istnieniu tylko jednej inteligencji, mierzonej przy użyciu technik psychometrycznych. Uważa on, że istnieje wiele inteligencji, nie wszystkie są zbadane i nazwane. W odniesieniu do dzieci wyróżnia i opisuje 8 inteligencji: językową, matematyczno - logiczną, wizualno - przestrzenną, muzyczną, przyrodniczą, ruchową, interpersonalną, intrapersonalną.
Koncepcja inteligencji wielorakich, obok teorii inteligencji społecznej, emocjonalnej czy praktycznej jest zaliczana do grupy z "poza IQ" - nie mierzy się inteligencji za pomocą standaryzowanych testów.
Główne założenia teorii inteligencji wielorakich:
- Każdy człowiek posiada wszystkie typy inteligencji, w różnym stopniu rozwinięte
- Tworzą one indywidualny profil inteligencji, charakterystyczny dla danej osoby
- Profil inteligencji jest dynamiczny, zmienia się w trakcie rozwoju
- Wszystkie inteligencje wzajemnie ze sobą współpracują
- Każdą inteligencję można rozwijać w działaniu, właściwie organizując środowisko rozwoju człowieka
- Wszystkie inteligencje są równoprawne
Podsumowanie projektu
W grudniu w naszej szkole dobiegła końca realizacja pierwszego etapu Projektu pod nazwą „Pierwsze uczniowskie doświadczenia drogą do wiedzy”, w którym uczestniczyła klasa II wraz z wychowawczynią Mieczysławą Ciszek. Projekt jest współfinansowany przez U E w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
W ramach zajęć pozalekcyjnych uczniowie mieli szansę odkrywać swoje zainteresowania i talenty oraz je rozwijać. Uczestniczyli w wielu różnorodnych zajęciach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb i możliwości, działali we wszystkich dziedzinach aktywności. Wiele radości dawały dzieciom zabawy w Dziecięcych Ośrodkach Zainteresowań, zorganizowanych dzięki pomocom dydaktycznym Projektu. Uczniowie sami wybierali miejsce pracy, obszar swojej działalności , oczywiście przy wsparciu nauczyciela. Odnajdywali tu własny styl pracy, własny styl uczenia się zgodny z ich profilem inteligencji. Dostrzegali swoje mocne strony. Zajęcia te sprzyjały wszechstronnemu rozwojowi uczniów, a ciekawe środki dydaktyczne inspirowały ich do działalności poznawczej, wyzwalały zapał do pracy i pomysłowość.
Praca opierała się na wspólnym działaniu dzieci i nauczyciela, co pozwoliło nauczycielowi jeszcze bardziej poznać uczniów, kształtować u nich poczucie własnej wartości, wiarę w sukces i pozytywną samoocenę.
Podczas zajęć uczniowie odbyli wycieczki po najbliższej okolicy, wykonywali prace plastyczne i przestrzenne z wykorzystaniem ciekawych technik, śpiewali piosenki, grali na instrumentach perkusyjnych, tańczyli min. w rytmie samby. Ciekawym zajęciem dla nich były improwizacje w teatrzyku „Pacynka”. Satysfakcję przynosiło jednym projektowanie przy pomocy układanek geometrycznych , innym rozwiązywanie łamigłówek matematycznych, a jeszcze innym zabawa słowem czy wyrazem. Celem zajęć m.in. było odkrywanie zdolności, zainteresowań i możliwości uczniów. W ciągu tych kilku miesięcy u niektórych dzieci ujawniły się predyspozycje i zdolności w różnych kierunkach, co ułatwi w przyszłości nauczycielowi organizowanie dla nich kół zainteresowań.
Na zakończenie Projektu uczniowie pod kierunkiem nauczyciela przygotowali inscenizację słowno-muzyczną pt. ”Zabawy zimowe”. To barwne widowisko łączyło wiersze z piosenkami i tańcem. W przygotowanie inscenizacji włączyli się rodzice . Pomogli w przygotowaniu strojów dla dzieci, kolorowych pomponów do tańca oraz dekoracji w sali gimnastycznej.
Realizację projektu rozpoczęliśmy w marcu 2009 r. W sali lekcyjnej drugoklasistów wychowawczyni zorganizowała trzy kąciki zainteresowań: językowy, matematyczno – przyrodniczy, wizualno – przestrzenny i ruchowy. Do wyposażenia kącików szkoła otrzymała zestaw środków dydaktycznych o wartości 8000 zł. Pomoce te były dostępne dzieciom i korzystały z nich w toku zajęć dydaktycznych oraz na zajęciach pozalekcyjnych, które rozpoczęły się we wrześniu bieżącego roku szkolnego. Nauczyciel prowadził zajęcia według własnego pomysłu z wykorzystaniem ośrodków zainteresowań.
Atrakcyjne pomoce dydaktyczne, min.: mikroskop, podświetlany globus, logico, układanki, gry, sprawiły, że dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w zajęciach. Szczególną atrakcją była gra „Ser Szwajcarski”, chusta animacyjna oraz teatrzyk. To zupełne nowości w naszej szkole i inspirowały uczniów do działania i zabawy oraz rozbudzały ciekawość poznawczą.
Dzięki udziałowi w projekcie szkoła zyskała zestaw bardzo wartościowych i kosztownych środków dydaktycznych, dzieci mają większą szansę rozwijania swojego potencjału intelektualnego, nauczyciel wdraża najnowsze koncepcje pedagogiczne.
Realizacja projektu potrwa 3 lata.
M. Ciszek
